Mieszkalnictwo ze wsparciem służy zapewnieniu niezależności osobom z niepełnosprawnościami w zakresie stylu życia i codziennych czynności. Mieszkańcom zapewniane jest wsparcie specjalistów – w zależności od potrzeb związanych ze stopniem niepełnosprawności.
Najczęściej mieszkalnictwo ze wsparciem jest realizowane przez organizacje pozarządowe przy wsparciu finansowym samorządu (lokalnego czy województwa) i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Pomorze ma tu spore doświadczenia: i to one stały się tematem rozmowy przedstawicielek czterech trójmiejskich organizacji pozarządowych z Bożeną Borowiec, zastępczynią prezesa PFRON-u. Spotkanie zorganizowane z inicjatywy Dariusza Majorka, dyrektora pomorskiego oddziału PFRON-u, odbyło się we Wspólnocie Osób z Autyzmem prowadzonej przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym, a działającej w Gdańsku przy ul. Malczewskiego 132. To nowoczesny budynek, który powstał dzięki funduszom unijnym. Goście mieli okazję spotkać się z uczestnikami - dorosłymi osobami z autyzmem w trakcie ich zajęć oraz z ich terapeutami.
Z Gdańska uczestniczki i uczestnicy spotkania pojechali do Sopotu, gdzie odwiedzili Nasz Dom prowadzony przez Fundację Nasz Przyjazny Dom.
- To ważne spotkanie. W Gdańsku regularnie pracujemy w zespołach mieszkalnych, w których organizacje pozarządowe, urzędnicy oraz pomorski PFRON wypracowują wspólne rozwiązania, a samorzecznicy wypracowują rozwiązania wspierające niezależność osób z niepełnosprawnościami – podkreśla Monika Chabior, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania. – Co warte podkreślenia, po raz pierwszy w takim spotkaniu wzięła udział zastępczyni prezesa zarządu PFRON-u. Cieszę się, że mogliśmy zaprezentować gdańskie rozwiązania mieszkaniowe, kręgi wsparcia, a także nasze potrzeby. To ważne, aby dialog odbywał się w jak najszerszym gronie.
Beata Rutkiewicz, wojewoda pomorska, dodaje: – Waga takich spotkań jest nie do przecenienia. Każda wizyta w terenie osób, które decydują o kierunkach wydatkowania środków i o kierunkach rozwoju w polityce społecznej, ma ogromne znaczenie. To okazja, by zobaczyć, co się dzieje w terenie, jakie są wyzwania, z czym się mierzymy. Nasz region jest jednym z najlepiej przygotowanych do niezależnego życia. Już wiele lat temu rozpoczęliśmy deinstytucjonalizację. Bardzo się cieszę, gdy odwiedzają nas czy to przedstawiciele PRFON-u, czy ministerstw, i możemy dzielić się dobrymi rozwiązaniami. To także okazja, by zwrócić uwagę na wyzwania, z którymi się mierzymy na co dzień: finansowe czy związane z szeroko rozumianym ustawodawstwem.
I właśnie o konieczności zmian systemowych mówiono najwięcej: o potrzebie stabilnego finansowania i uniezależnieniu się od formuły projektowej, o zapewnieniu wsparcia dorosłym osobom z niepełnosprawnością po śmierci ich rodziców, o uproszczeniu orzecznictwa i o prostej ścieżce wsparcia dla rodziców, gdy słyszą diagnozę dotycząca choroby dziecka.
Spotkanie dało okazję do rozmowy z różnych perspektyw. I na tym zależało Bożenie Borowiec, zastępczyni prezesa PFRON-u, co wielokrotnie podkreślała. – Naszą misją jest wspieranie różnych działań organizacji pozarządowych, które będą służyły zaspokajaniu potrzeb osób z niepełnosprawnościami – mówiła.
W Gdańsku spotkały się bowiem przedstawicielki czterech trójmiejskich organizacji pozarządowych finansowanych przez PFRON w ramach zadań zleconych. Chodzi o: Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym (gospodarz miejsca spotkania), Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Gdańsku, Gdyńska Fundacja „Dom Marzeń” i Fundacja „Nasz Przyjazny Dom” z Sopotu. Każda z nich zapewnia dorosłym osobom z niepełnosprawnością warunki do niezależnego życia. Obecne były też Katarzyna Weremko, dyrektorka Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Gdańsku oraz Ewa Szczypior, dyrektorka Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
– Każda osoba, niezależnie od stanu zdrowia, powinna kiedyś zacząć dorosłe życie. W miejscach takich, jak nasze Wspólnoty Domowe dla Dorosłych Osób z Autyzmem, której koncepcję wypracowały organizacje pozarządowe skupione w porozumieniu AUTYZM-POLSKA, uczą się życia poza domem rodzinnym, samodzielności, spędzania czasu wolnego, korzystają też z placówek dziennego wsparcia w Gdańsku i Gdyni, Centrów Aktywizacji Zawodowej i Społecznej – mówi Małgorzata Rybicka, przewodnicząca Stowarzyszenia Pomocy Osobom Autystycznym, przewodnicząca Porozumienia AUTYZM – POLSKA. Podkreśla, jak ważna w tej działalności jest stabilność finansowa: - Nasza działalność opiera się na projektach. Nie dają poczucia bezpieczeństwa, ponieważ co kilka lat trzeba stawać do konkursów, bez gwarancji, że się uzyska finansowanie. A przecież bierzemy odpowiedzialność za osoby, za ich życie i w momencie braku funduszy nie możemy pozbawić ich wsparcia.
Sporo uwagi poświęcono też Wspomaganym Społecznościom Mieszkaniowym – domom, w których będą mogły żyć osoby z niepełnosprawnościami, wymagające wysokiego poziomu wsparcia, podobnie jak we Wspólnotach Domowych. Budowane są ze środków PFRON-u przez organizacje z dużym doświadczeniem w działalności na rzecz osób z niepełnosprawnościami. PFRON sprawuje też nadzór nad prawidłową realizacją inwestycji.
- Naszą ideą było spotkanie w jednym miejscu i pokazanie tego, co nas na Pomorzu wyróżnia – wyjaśnia Dariusz Majorek, dyrektor pomorskiego oddziału PFRON-u. – Działamy wspólnie: samorząd województwa, miasto Gdańsk, województwo, organizacje pozarządowe. I to właśnie najważniejszy przekaz z tego spotkania: na Pomorzu działamy razem.