BIP - Urząd Miejski w Gdańsku

Interpretacja prawa podatkowego - ustalenie podmiotu będącego podatnikiem podatku od nieruchomości

Interpretacja prawa podatkowego - ustalenie podmiotu będącego podatnikiem podatku od nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA PRZEPISÓW PODATKOWYCH

Prezydent Miasta Gdańska działając na podstawie art. 14b, 14j i 14r ustawy z dnia 29.08.1997 roku – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) w zw. z art. 3 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) i lit. b)[1] i art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a)[2] ustawy z dnia 12.01.1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych, po rozpoznaniu wspólnego wniosku … i … z dnia … o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, stwierdza, że w sprawie oceny prawnej w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego w zakresie, iż:

podatnikiem podatku od nieruchomości w stosunku do obiektu „Zabudowa Torów” jest … jest prawidłowa,

obiekt „Zabudowa Torów podlegał w latach 2017-2021 zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a) oraz lit b) u.p.o.l. jest nieprawidłowa,

obiekt „Zabudowa Torów” podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a) u.p.o.l. jest nieprawidłowa.
… jest podatnikiem podatku od nieruchomości w stosunku do obiektu „Zabudowa płyty” jest prawidłowa.

UZASADNIENIE

… (dalej zwana Spółką) wraz z …, dalej zwani Wnioskodawcami złożyły na podstawie art. 14j § 1 w zw. z 14r Ordynacji podatkowej wspólny wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w jej indywidualnej sprawie.

W przedmiotowym wniosku Wnioskodawcy przedstawili następujący stan faktyczny.

… została powołana do realizacji procesu rewitalizacji otoczenia …………. w Gdańsku w kwartale ulic: …… – zwanego dalej we wniosku Spółki jako Kompleks Urbanistyczny.

Spółka została zawiązana przez międzynarodową grupę kapitałową …………… oraz ……………….

…………… w ramach pokrycia udziałów w Spółce wniosło aportem nieruchomości gruntowe położone w rejonie ……………. o następujących nr działek: …………………………zwane dalej jako Nieruchomości Spółki.

W celu realizacji inwestycji budowy Kompleksu Urbanistycznego Wnioskodawcy zawarli w formie aktu notarialnego umowę (dalej Umowa), dotyczącą ustanowienia służebności gruntowej na nieruchomościach Skarbu Państwa będących przedmiotem prawa użytkowania wieczystego …………. położonych pomiędzy wiaduktem w ciągu ul. …………., ul. ………….., wiaduktem ……….. i terenem w rejonie ………… i ………… o następujących działkach: Nr …………………… zwanych dalej Nieruchomości ……………..

W granicach ustalonej służebności gruntowej Spółce przysługuje m.in. prawo do wykonania na ww. Nieruchomości ………….. prac budowlanych, zagospodarowania terenu, a także korzystania i pobierania pożytków z obiektów wykonanych w ramach tych prac. Istotą tego prawa jest możliwość przykrycia torowiska kolejowego obiektem inżynieryjnym w formie przejścia nad torami oraz następnie oparcie na tej budowli części jednego z budynków Kompleksu Urbanistycznego (tj. Zabudowy Płyty).

W latach ………… Spółka realizowała inwestycję polegającą na budowie obiektu inżynieryjnego przykrywającego tory kolejowe stanowiące przejście nad torami w rejonie …………. i ………… w Gdańsku na odcinku od wiaduktu w ciągu ul. ………….. i ul. …………... Ten obiekt Spółka nazwała Zabudową Torów.

Zabudowa Torów powstała w związku z podjętą Uchwałą Nr ………….. Rady Miasta Gdańska z dnia ………………. r. ws. uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W przedmiotowej uchwale wskazano, iż w „granicach przedmiotowego obszaru znajdują się tereny kolejowe zamknięte (w wykopie), które docelowo mają być przykryte płytą, dzięki której zwiększyłaby się powierzchnia pod ww. inwestycję. (…) W ramach zintegrowanego zainwestowania na przedmiotowym terenie elementem kluczowym z punktu widzenia Miasta Gdańsk będzie przedłużenie linii SKM i realizacja planowanego przystanku Gdańsk – …………….. co wzmocni funkcjonalnie rolę planowanego centrum usługowo-handlowego usprawniając jednocześnie powiązania …………… z komunikacją górnego tarasu …………………….”.

Plan zagospodarowania przestrzennego zakładał, iż w celu umożliwienia dalszego prawidłowego prowadzenia ruchu kolejowego w obliczu planowanej inwestycji, konieczne było przeprowadzenie inwestycji polegającej na budowie Zabudowy Torów. Zabudowa Torów miała również stanowić punkt trwałego oparcia dla budynków Kompleksu Urbanistycznego – na podstawie służebności opisanej w Umowie.

Powstały obiekt Zabudowy Torów składa się z żelbetonowych ścian podporowych, na których oparto monolityczną żelbetową płytę stanowiącą dach konstrukcji. Całość Zabudowy Torów posadowiono na fundamentach liniowych. Wewnątrz Zabudowy Torów znajduje się infrastruktura kolejowa składająca się na część linii kolejowej nr 9 o nazwie Warszawa Wschodnia Osobowa – Gdańsk Główny oraz linii kolejowej nr 250 Gdańsk Śródmieście – Rumia. Infrastruktura ta obejmuje instalacje i urządzenia niezbędne do prowadzenia ruchu kolejowego, takie jak urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, na stacjach, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności, światłowody, system detekcji pożaru, dźwiękowy system rozgłaszania, system oddymiania, system CCTV, system łączności SOS, instalacje zwiększenia zasięgu dla służb kolejowych ……………. (dalej …………..) i …………….. (dalej ……….), instalacje zwiększenia zasięgu dla PSP, instalacje oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego, system BMS odpowiadający za wizualizacje stanów systemów. Systemy te są powiązane z infrastrukturą kolejową.

Zarządcami infrastruktury kolejowej są ……………. i ……………. Podmioty te są zobowiązane do udostępniania infrastruktury przewoźnikom kolejowym. Ponadto przewoźnicy kolejowi ………….., …………….., ……………. oraz …………….. wykorzystują przedmiotową infrastrukturę.

W kolejnym etapie budowy Kompleksu Urbanistycznego na Zabudowie Torów posadowiono część jednego z budynków Kompleksu Urbanistycznego (dalej Zabudowa Płyty). Znacząca część budynku usytuowana jest bezpośrednio na Nieruchomościach Spółki, na odrębnych względem Zabudowy Torów fundamentach, niemniej jednak, Zabudowa Płyty posadowiona została na Zabudowie Torów w sposób uniemożliwiający jej fizyczne odłączenie bez uszkodzenia każdego z obiektów.

W myśl zawartej Umowy, Zabudowa Torów pozostaje własnością każdoczesnego użytkownika wieczystego Nieruchomości ……………….. Niemniej jednak w trakcie trwania Umowy, w związku tym, że to Spółka poniosła nakłady na budowę przedmiotowego obiektu, Spółka jest uprawniona do przyjęcia Zabudowy Torów jako inwestycji w obcym środku trwałym.

W Umowie stwierdzono, iż docelowo Zabudowa Torów miała stać się własnością ………….., zaś Zabudowa Płyty własnością Spółki. W jednym z punktów umowy potwierdzono, iż Zabudowa Torów pozostaje własnością użytkownika wieczystego Nieruchomości ………., zaś Zabudowa Płyty zgodnie z zasadą integralności budynku stanie się własnością Spółki.

Wnioskodawcy wskazują, iż w tej części budynku, która posadowiona jest na Zabudowie Torów w Zabudowie Płyty zlokalizowany jest zabudowany parking, klatki schodowe, szyby windowe oraz pomieszczenia techniczne, w tym takie, w których znajduje się szeroko rozumiana infrastruktura służąca obsłudze ruchu kolejowego powiązana technicznie i funkcjonalnie z urządzeniami znajdującymi się wewnątrz Zabudowy Torów. Budynek ten jest wykorzystywany w części przez Spółkę a w części przez Zarządców infrastruktury kolejowej, którzy mają możliwość korzystania z pomieszczeń, w których zlokalizowane zostały systemy bezpieczeństwa powiązane z obsługą i zabezpieczeniem ruchu kolejowego (m.in. monitoring, urządzenia sygnalizacyjne, system BMS, system CCTV, system oddymiania). Pomieszczenia, w których znajdują się ww. urządzenia zlokalizowane zostały na Nieruchomościach ………………...

1.01.2017 r. weszły w życie przepisy dotyczące nowelizacji zwolnienia z opodatkowania obiektów składających się na infrastrukturę kolejową. Następnie od stycznia 2022 r. w związku z możliwością wykorzystywania przedmiotowego zwolnienia w stosunku do majątku prywatnego ustawodawca znowelizował po raz kolejny przepisy ustawy u.p.o.l

W związku z powyższym stanem faktycznym Wnioskodawcy zadali następujące pytania:

Czy ………….. jest podatnikiem podatku od nieruchomości w stosunku do obiektu Zabudowy Torów?
Czy obiekt Zabudowy Torów podlegał w latach 2017-2021 zwolnieniu z podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a) i lit. b) u.p.o.l. ?
Czy obiekt Zabudowy Torów podlega od stycznia 2022 r. zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 lit a) u.p.o.l.?
Czy Spółka jest podatnikiem podatku od nieruchomości w stosunku do obiektu Zabudowy Płyty?

Stanowisko Wnioskodawców:

Wnioskodawcy stwierdzili, iż biorąc pod uwagę fakt, iż Zabudowa Torów jest własnością ………… oraz fakt, iż obiekt posadowiony jest na gruntach będących w użytkowaniu wieczystym ………… za podatnika podatku od nieruchomości w odniesieniu do Zabudowy Torów należy uznać ……………
Zabudowa Torów, z uwagi na fakt, iż wchodzi w skład infrastruktury kolejowej, która była w latach 2017-2021 udostępniana uprawnionym przewoźnikom wykonującym na niej przewóz osób, to w latach 2017-2021 korzystała ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a) i lit. b).
Zabudowa Torów z uwagi na fakt, iż wchodzi w skład infrastruktury kolejowej, która jest udostępniana uprawnionym przewoźnikom wykonującym na niej przewóz osób, to od roku 2022 korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a).
Z uwagi na okoliczność, iż Zabudowa Płyty stanowi własność Spółki oraz stanowi integralną część nieruchomości władnącej (Kompleksu Urbanistycznego) za podatnika podatku od nieruchomości w zakresie Zabudowy Płyty należy uznać Spółkę.

Stanowisko Wnioskodawców w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego przedstawia się następująco:

Ad 1. Wnioskodawcy w swoim stanowisku powołali przepis art. 3 ust. 1 pkt. 1) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych., a także przepisy prawa cywilnego oraz na uchwałę składu siedmiu sędziów NSA z dnia 13.03.2017 r. W uchwale tej sędziowie NSA wskazali, iż „Ustawy podatkowe wyprowadzają na ogół skutki podatkowe ze zdarzeń, zdefiniowanych (…) na gruncie prawa cywilnego”.

Wnioskodawcy przytoczyli treść art. 46 Kodeksu Cywilnego, który definiuje pojęcie „nieruchomość” jako część powierzchni ziemskiej stanowiącej odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale związane z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie z art. 45 KC przez „rzeczy” należy rozumieć przedmioty materialne, a z kolei zgodnie z art. 47 § 1 KC część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Art. 47 § 2 KC stanowi, iż częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Art. 48 KC z kolei wskazuje, że do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale związane z gruntem, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Ponadto Wnioskodawcy wskazali na art. 235 KC, który stanowi, iż budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego przez wieczystego użytkownika stanowią własność użytkownika wieczystego.

Podsumowując przytoczone normy prawne, Wnioskodawcy wyrazili pogląd, iż z ww. przepisów wynika jednoznacznie, że aby określone naniesienie na gruncie stanowiło przedmiot własności gruntu lub użytkownika wieczystego musi ono stanowić część składową tego gruntu, tj. być połączone z gruntem w taki sposób, aby odłączenie naniesienia skutkowało jego uszkodzeniem lub istotną zmianą.

Mając na uwadze stan faktyczny w ocenie Wnioskodawców, skoro niemożliwe jest odłączenie Zabudowy Torów od gruntu, z którym została powiązana, bez uszkodzenia lub istotnej zmiany to stanowi ona część składową Nieruchomości …………… tj. nieruchomości, które nie są własnością Spółki. W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawców podatnikiem podatku od nieruchomości w odniesieniu do Zabudowy Torów jest ………………

Ad 2. Wnioskodawcy w uzasadnieniu do swojego stanowiska odnośnie zwolnienia Zabudowy Płyty na podstawie art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit a) i b) u.p.o.l. w stanie prawnym w latach 2017-2021 wskazali, iż zwolnienie powyższe miało charakter przedmiotowy. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu ustawodawca zwalniał z podatku od nieruchomości grunty, budowle i budynki wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym pod warunkiem udostępnienia tej infrastruktury przewoźnikom kolejowym. Wobec powyższego zastosowanie ww. zwolnienia było możliwe po spełnieniu łącznie następujących przesłanek:

1) grunty, budynki i budowle należące do podatnika stanowiły infrastrukturę kolejową w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym;

infrastruktura kolejowa była udostępniona przewoźnikowi kolejowemu.

Wnioskodawcy w uzasadnieniu swojego stanowiska dowodzą, iż Zabudowa Torów wchodzi w skład infrastruktury kolejowej zawartej w załączniku nr 1 do ustawy o transporcie kolejowym. Wnioskodawcy wyróżnili wśród wymienionych elementów infrastruktury kolejowej wymienionej w przedmiotowym załączniku, obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia. Zabudowa Torów wg Wnioskodawców jako obiekt inżynieryjny przykrywający tory kolejowe stanowiący przejście nad torami spełniała definicję infrastruktury kolejowej określoną w ustawie o transporcie kolejowym i tym samym spełniała pierwszą przesłankę do zwolnienia określonego w art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit. a) u.p.o.l.

Analizując drugą przesłankę Wnioskodawcy stwierdzili, iż zarządcy infrastruktury są zobowiązani do jej udostępnienia uprawnionym przewoźnikom kolejowym. Zarządcami infrastruktury kolejowej są …………….. oraz …………….. Infrastruktura kolejowa jest faktycznie udostępniania uprawnionym przewoźnikom kolejowym, którzy mają możliwość korzystania z przedmiotowej infrastruktury. Tym samym zdaniem Wnioskodawców druga przesłanka do zwolnienia z podatku od nieruchomości określona w art. 7 ust. pkt. 1 lit a u.p.o.l. została spełniona.

Ponadto Wnioskodawcy stwierdzili, iż infrastruktura kolejowa, jakim jest Zabudowa Torów jest udostępniana dla przewozu osób, czym spełnia przesłankę art. 7 ust. 1 pkt 1 lit b) u.p.o.l.

Ad 3. W przypadku przesłanek do zwolnienia z podatku od nieruchomości za art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit a) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 roku Wnioskodawcy wskazali analogiczne argumenty jak w przypadku uzasadnienia do pytania Nr 2.

Definicja infrastruktury kolejowej nie uległa zmianie, stąd Wnioskodawcy uznali, iż Zabudowa Torów jako przejście nad torami należy do infrastruktury kolejowej.

Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 pkt 1 lit a) u.p.o.l. zwolnieniu podlegają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o transporcie kolejowym lub obiektu infrastruktury usługowej w rozumieniu art. 4 pkt 51 ustawy o transporcie kolejowym, w części zajętej wyłącznie do wykonywania zadań zarządcy infrastruktury, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym lub świadczenia operatora obiektu infrastruktury usługowej, w której mowa w ust. 2 i ust. 3 załącznika nr 2 do tej ustawy, jeżeli ta infrastruktura lub ten obiekt infrastruktury usługowej są wykorzystywane do przewozu osób.

Aby infrastruktura mogła korzystać ze zwolnienia z podatku od nieruchomości konieczne jest spełnienia łączenie dwóch przesłanek:

Musi stanowić infrastrukturę kolejową w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym
Musi być wykorzystywana do przewozu osób.

Pierwsza przesłanka zdaniem Wnioskodawców dotycząca potraktowania Zabudowy Torów jako infrastruktury kolejowej jest spełniona.

Co do drugiej przesłanki, to w stanie faktycznym wskazano, iż z przedmiotowej Zabudowy Torów korzystają m.in. ……….., ……………… i …………, które posiadają certyfikowane uprawnienia do przewozu kolejowego osób. W związku z tym, iż podmioty te są przewoźnikami kolejowymi uprawnionymi do wykonywania przewozów kolejowych na użytkowanych liniach kolejowych przebiegających przez Nieruchomość ……. i faktycznie wykonują przewóz osób z wykorzystaniem infrastruktury na nich położonej, to zdaniem Wnioskodawcy w stosunku do Zabudowy Torów spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości w myśl art. 7 ust. 1 pkt lit a) u.p.o.l.

Ad 4. Wnioskodawcy w stanie faktycznym wskazali, iż Zabudowa Płyty stanowi jedynie niewielki fragment jednego z budynków Kompleksu Urbanistycznego, który to w większej części posadowiony został na Nieruchomościach Spółki.

W konsekwencji Spółka jako właściciel nieruchomości władnącej (tj. Nieruchomości Spółki – gruntów będących własnością Spółki) powinna była być uznana za właściciela całego Kompleksu Urbanistycznego. Taki wniosek stanowi konsekwencję traktowania budynku lub innego urządzenia jako jednej całości.

Główna część budynku jest posadowiona na gruntach Spółki, a jego niewielka część znajduje się na nieruchomości sąsiedniej należącej do innej Spółki. W związku z tym Zabudowa Płyty winna być traktowana jako element większej całości, czyli jako część składowa całego budynku.

Właścicielem całego budynku może być tylko właściciel jednej z zajętych posesji tj. właściciel Nieruchomości Spółki.

W ocenie Wnioskodawców należy przyjąć, iż Spółka jest właścicielem Zabudowy Płyty jako części gospodarczo związanej przede wszystkim z Kompleksem Urbanistycznym.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe rozważania, w ocenie Wnioskodawców Zabudowa Płyty z uwagi, iż stanowi fragment całości Kompleksu Urbanistycznego stanowi wyłączną własność Spółki i to Spółka winna być uznana za podatnika podatku od nieruchomości w tym zakresie.

W świetle stanu prawnego obowiązującego w okresie objętym wnioskiem Prezydent Miasta Gdańska wyjaśnia, co następuje.

Zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości normuje ustawa z dnia 12.01.1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (zwana dalej u.p.o.l.)

Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.p.o.l. opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące obiekty budowlane:

1) grunty;

2) budynki lub ich części;

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl art. 3 u.p.o.l. podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizycznie, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej będące:

1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych (…)

2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;

3) użytkownikami wieczystymi gruntów;

4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości;
jest bez tytułu prawnego (…).

Art. 3 ust. 1 u.p.o.l. określa katalog podatników podatku od nieruchomości.

Poza właścicielami, użytkownikami wieczystymi, posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych są nimi także posiadacze nieruchomości lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. wskazuje, iż podatnikami podatku od nieruchomości są właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych.

Ad. 1) Organ podatkowy w zakresie pytania pierwszego uznaje stanowisko Wnioskodawców za prawidłowe z podanych poniżej względów.

Z przedstawionego we wniosku Wnioskodawców o wydanie interpretacji prawa podatkowego stanu faktycznego wynika, iż użytkownikiem wieczystym gruntów Skarbu Państwa, na których posadowiona jest Zabudowa Płyty jest ………….. (na str. 3 wniosku).

Jak wynika z opisu na str. 8 ww. wniosku „Zabudowa Torów została posadowiona na Nieruchomości ……….. w sposób trwały”.

Wnioskodawcy w swoim stanowisku stwierdzili, iż właścicielem Zabudowy Torów jest …………….. jako użytkownik wieczysty gruntów Skarbu Państwa, z którymi trwale połączona jest Zabudowa Torów.

Tutejszy organ podatkowy wskazuje, iż tak jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. podatnikiem podatku od nieruchomości jest właściciel nieruchomości lub obiektu budowlanego.

Wobec tak przedstawionego stanu faktycznego oraz biorąc pod uwagę cytowane wyżej przepisy, tutejszy organ podatkowy stwierdza, iż podatnikami podatku od nieruchomości jest właściciel Zabudowy Torów. tj. ……………..

Tym samym organ podatkowy zgadza się ze stanowiskiem Wnioskodawców we wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego, że podatnikiem podatku od nieruchomości w odniesieniu do Zabudowy Torów będzie ……………. jako właściciel tej nieruchomości.

Ad 2) Organ podatkowy w zakresie pytania drugiego uznaje stanowisko Wnioskodawców za nieprawidłowe z podanych poniżej względów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1) u.p.o.l., w brzmieniu obowiązującym w latach 2017-2021, zwalnia się od podatku od nieruchomości: grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

a) jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub
b) jest wykorzystywana do przewozu osób, lub
c) tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.

Ponadto, w myśl art. 1a ust. 1 pkt 2) u.p.o.l., budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Ustawą w dnia 16.11.2016 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1923) wprowadzono nowe brzmienie nie tylko art. 7 ust. 1 pkt 1) u.p.o.l., ale również poniżej wskazanych przepisów prawa.

Zgodnie z art 4 pkt 1) ustawy z dnia 28.03.2013 r. o transporcie kolejowym, zwana dalej u.t.k., przez infrastrukturę kolejową należy rozumieć elementy określone w Załączniku Nr 1 do ustawy.

W myśl ww. załącznika w skład infrastruktury kolejowej wchodzą następujące elementy, pod warunkiem że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania:

1) tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka w tym tłuczeń i piasek;

2) obrotnice i przesuwnice;

3) podtorze, w szczególności nasypy i przekopy, systemy kanałów i rowów odwadniających, rowy murowane, ściany osłonowe, roślinność posadzona w celu ochrony skarp;

4) obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia skarp;

5) nastawnie, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, w stacjach i stacjach rozrządowych, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności; budynki, w których takie urządzenia lub instalacje się znajdują; przytorowe urządzenia kontroli bezpiecznej jazdy pociągów i wykrywania stanów awaryjnych w przejeżdżającym taborze; hamulce torowe; urządzenia do ogrzewania rozjazdów;

6) perony wraz z infrastrukturą umożliwiającą dotarcie do nich pasażerom, pieszo lub pojazdem, z drogi publicznej lub dworca kolejowego;

7) rampy towarowe, w tym w terminalach towarowych, wraz z drogami dowozu i odwozu towarów do dróg publicznych;

8) drogi technologiczne i przejścia wzdłuż torów, mury ogradzające, żywopłoty, ogrodzenia, pasy przeciwpożarowe, zasłony odśnieżne;

9) przejazdy kolejowo-drogowe i przejścia w poziomie szyn, w tym urządzenia i systemy służące zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego;

10) systemy oświetleniowe do celów ruchu kolejowego i bezpieczeństwa;

11) urządzenia przetwarzania i rozdziału energii elektrycznej na potrzeby zasilania trakcyjnego: podstacje, kable zasilające pomiędzy podstacjami i przewodami jezdnymi, sieć trakcyjna wraz z konstrukcjami wsporczymi, trzecia szyna z konstrukcjami wsporczymi;

12) grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11.

Zgodnie z art. 4 pkt 1a) u.t.k. droga kolejowa to tor kolejowy albo tory kolejowe wraz z elementami wymienionymi w pkt 2-12 załącznika nr 1 do ustawy, o ile są z nimi funkcjonalnie połączone, niezależnie od tego, czy zarządza nimi ten sam podmiot.

W myśl art. 4 pkt 2) u.t.k., linia kolejowa to wyznaczona przez zarządcę infrastruktury droga kolejowa przystosowana do prowadzenia ruchu pociągów.

Ponadto, zgodnie z art. 4 pkt 10) u.t.k., bocznica kolejowa to wyznaczona przez zarządcę infrastruktury droga kolejowa, połączona bezpośrednio lub pośrednio z linią kolejową, służąca do wykonywania czynności ładunkowych, utrzymaniowych lub postoju pojazdów kolejowych albo przemieszczania i włączania pojazdów kolejowych do ruchu po sieci kolejowej.

W myśl art. 5 ust. 1 u.t.k. do zadań zarządcy infrastruktury należy:

a) zarządzanie infrastrukturą kolejową polegające na:
b) nadawaniu drodze kolejowej statusu linii kolejowej przez określenie:

- elementów infrastruktury kolejowej wchodzących w jej skład,

- stacji kolejowych wchodzących w jej skład,

- odcinków, na jakie jest podzielona,

- jej numeru,

c) nadawaniu drodze kolejowej statusu bocznicy kolejowej przez określenie jej punktu początkowego i końcowego,
d) znoszeniu statusu linii kolejowej i bocznicy kolejowej,
e) określaniu elementów infrastruktury kolejowej, które stanowią infrastrukturę prywatną lub nieczynną,
f) wykonywaniu funkcji podstawowych.

Organ ponadto wskazuje, że w myśl art. 4 pkt 9) u.t.k. przewoźnik kolejowy to przedsiębiorca uprawniony na podstawie licencji do wykonywania przewozów kolejowych lub świadczenia usługi trakcyjnej lub podmiot wykonujący przewozy na infrastrukturze kolei wąskotorowej.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l., w brzmieniu obowiązującym w latach 2017-2021, przesłanką warunkującą możliwość korzystania gruntów, budynków i budowli ze zwolnienia podatkowego było ich „udostępnianie” przewoźnikom kolejowym.

Ustawodawca w treści ww. przepisu wskazał, że zwolnieniu z podatku podlegała infrastruktura kolejowa, rozumiana zgodnie z przepisami ustawy o transporcie kolejowym, która jest udostępniana przewoźnikom kolejowym. Odmiennie niż zostało to uregulowane w przypadku pojęcia „infrastruktura kolejowa”, ustawodawca w przypadku pojęcia „udostępniania” nie odesłał do u.t.k., ani do żadnej innej ustawy.

Zgodnie z Uniwersalnym Słownikiem Języka Polskiego PWN pod. red. prof. Stanisława Dubisza, 2008 r., tom IV, str. 207, pojęcie „udostępniać” oznacza „ uczynić (czynić) dostępnym, ułatwić (ułatwiać), umożliwić (umożliwiać) odbiór, przyswojenie, poznanie czegoś; uprzystępnić (uprzystępniać)”.

Przesłankę „udostępniania infrastruktury kolejowej” należało zatem rozpatrywać zgodnie z jej dosłownym brzmieniem, uwzględniając powszechnie przyjęte w języku polskim znaczenie słowa „udostępnić”. Użyty w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l. zwrot „jest udostępniana przewoźnikom kolejowym” oznaczało więc faktyczne umożliwienie korzystania z infrastruktury przez przewoźnika kolejowego.

Podobnie powinna być analizowana przesłanka „wykorzystywania do przewozu osób” , o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1lit. b) u.p.o.l. „Wykorzystać” oznacza użyć (używać) czegoś do osiągnięcia jakiegoś celu, pożytku (…)” op. cit., tom IV, str. 609. Tak jak w przypadku pojęcia „udostępniać” przesłanka „wykorzystywania do przewozu osób” oznaczała również faktyczne wykorzystywanie danego obiektu do przewozu osób.

Zdaniem Wnioskodawców obiekt Zabudowy Torów w latach 2017-2021 mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego w podatku od nieruchomości zarówno na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l., gdyż był udostępniany licencjonowanym przewoźnikom kolejowym, jak również na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) u.p.o.l., ponieważ był wykorzystywany do przewozu osób. Wnioskodawcy wskazali również, iż obiekt Zabudowy Torów stanowił infrastrukturę kolejową, gdyż został wpisany do Załącznika Nr 1 do u.t.k. (pkt 4- obiekty inżynieryjne: przejścia nad i pod torami).

Organ odnosząc się do stanowiska Wnioskodawców dotyczącego pytania Nr 2 w pierwszej kolejności wskazuje, że z przytoczonych powyżej przepisów prawa wynika, że obiekt zakwalifikowany uprzednio jako budynek lub budowla mógł korzystać w latach 2017-2021 ze zwolnienia z podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) i b) u.p.o.l. po spełnieniu łącznie następujących przesłanek:

- musiał stanowić infrastrukturę kolejową w rozumieniu przepisów ustawy o transporcie kolejowym tzn. zostać wymienionym w Załączniku Nr 1 do u.t.k.;

-musiał być udostępniany licencjonowanym przewoźnikom kolejowym lub być wykorzystywany do przewozu osób.

Odnosząc się do pierwszej z przesłanek organ wyjaśnia, że wyliczenie obiektów w Załączniku Nr 1 do u.t.k. ma charakter zamknięty. Dlatego literalna wykładnia art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) i b) u.p.o.l., prowadziła do wniosku, że zwolnieniu podlegały po spełnieniu przesłanki „udostępniania licencjonowanym przewoźnikom kolejowym” lub „wykorzystywania do przewozu osób” wymienione w tym załączniku obiekty, zakwalifikowane uprzednio jako budowle lub budynki, które tworzyły część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej albo były przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania.

Zdaniem organu dokonując oceny, czy obiekt Zabudowy Torów mógł w latach 2017-2021 korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) i b) u.p.o.l. w pierwszej kolejności należy ustalić, czy był on wymieniony w Załączniku Nr 1 do u.t.k. Zdaniem Wnioskodawców obiekt Zabudowy Torów został wymieniony w pkt 4) jako obiekt inżynieryjny: przejścia nad i pod torami.

Organ odnosząc się do opinii Wnioskodawców wyjaśnia, że obiekt Zabudowy Torów nie stanowi obiektu wymienionego pkt 4) Załącznika Nr 1 do u.t.k. tj. przejścia nad torami. Świadczą o tym zarówno przepisy rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10.09.1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 1998 r. poz. 987 ze zm.) oraz jak i opisany przez Wnioskodawcę stan faktyczny. Zgodnie z ust. 1 § 101 ww. rozporządzenia przejścia nad torami budowane są w szczególności w razie konieczności wykonania bezkolizyjnych dojść do peronów lub przejść przez grupę torów, dla dużej liczby osób oraz w celu prowadzenia ruchu bagażowego. Z przytoczonego przepisu wyraźnie wynika, że jedynym celem budowy przejść nad torami jest konieczność wykonywania bezkolizyjnych dojść do peronów oraz prowadzenia ruchu bagażowego. Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego nie wynika natomiast, aby budowa Zabudowy Torów spełniała powyższy cel. Obiekt Zabudowy Torów składa się z żelbetowych ścian podporowych, na których oparto monolityczną żelbetową płytę stanowiącą dach konstrukcji. Wnioskodawcy wyjaśnili, że istotą prawa służebności gruntowej działek będących w użytkowaniu wieczystym …………… było pokrycie torowiska kolejowego obiektem inżynieryjnym, a następnie oparcie na nim części jednego z budynków Kompleksu Urbanistycznego. Zabudowa Płyty została posadowiona na Zabudowie Torów w sposób uniemożliwiający jej fizyczne odłączenie bez uszkodzenia każdego z tych obiektów. Cel w jakim wybudowano obiekt Zabudowy Torów wynika również z przytoczonej przez Wnioskodawców treści uchwały Rady Miasta Gdańska z dnia ………….r., Nr …………., w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w której wskazano, że w granicach przedmiotowego obszaru znajdują się zamknięte w wykopie tereny kolejowe, które docelowo miały być przykryte płytą, dzięki której zwiększyłaby się powierzchnia przeznaczona pod ww. inwestycję. Takie działanie miało umożliwić funkcjonalne połączenie ………… i ……………. z terenami położonymi po zachodniej stronie …………., które przeznaczone były na cele usługowe m.in. rozbudowę …………………. Z opisanego stanu faktycznego wynika także, że Wnioskodawcom w ramach zawartej umowy przysługiwało prawo wykonywania na działkach będących w użytkowaniu wieczystym ………… prac budowlanych, zagospodarowanie terenu oraz pobieranie pożytków z obiektów wykonanych w ramach tym prac.

Z powyższego bezsprzecznie wynika zatem, że celem powstania obiektu Zabudowy Torów było oparcie się na jego konstrukcji jednego z budynków kompleksu handlowo- usługowego, jak również stworzenie infrastruktury towarzyszącej funkcjonowaniu takiego kompleksu (np. parkingu, windy) oraz funkcjonalne połączenie terenów znajdujących się w pobliżu obiektu. Bez wątpienia, gdyby nie zamiar wybudowania kompleksu, nie byłoby potrzeby zakrycia torów kolejowych. Z opisanego stanu faktycznego nie wynika również, aby Obiekt Zabudowy Torów służył w jakimkolwiek stopniu pasażerom jako przejście nad lub pod torami.

Argumentu za przyjęciem oceny Wnioskodawców nie może stanowić również okoliczność, iż w budynku powstałym na Zabudowie Torów znajdują się pomieszczenia techniczne, w których znajdują się m.in. różnego typu urządzenia i systemy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ruchu kolejowego. Po pierwsze oznacza to, iż z racji bezpieczeństwa mogą wchodzić do takich pomieszczeń wyłącznie ściśle wyznaczone osoby, co tym bardziej potwierdza, że obiekt ten nie stanowi przejścia nad torami dla pasażerów. Ponadto Zabudowa Torów stanowi odrębny od tych urządzeń obiekt i okoliczność, iż tego typu urządzenia mogą stanowić infrastrukturę kolejową nie może stanowić podstawy do uznania, że tym samym Zabudowa Torów stanowi również obiekt infrastruktury kolejowej. Analogicznie należy ocenić również fakt, iż wewnątrz Zabudowy Torów znajduje się infrastruktura kolejowa składająca się m.in. na część linii kolejowych Nr …. i Nr …...

Z opisanego przez Wnioskodawców stanu faktycznego nie wynika również, aby obiekt Zabudowy Torów był udostępniany licencjonowanym przewoźnikom kolejowym, czy wykorzystywany do przewozu osób. Obiekt Zabudowy Torów został wybudowany jedynie w celu oparcia na nim konstrukcji jednego z budynków kompleksu handlowo- usługowego, jak również stworzenie infrastruktury towarzyszącej funkcjonowaniu takiego kompleksu. Organ nie kwestionuje, iż wymienieni w stanie faktycznym sprawy przewoźnicy spełniają określone w przepisach prawa przesłanki, jednakże wykorzystują oni do swojej działalności jedynie tory kolejowe i infrastrukturę służącą bezpiecznemu ruchowi kolejowemu, taką jak systemy bezpieczeństwa powiązane z obsługą i zabezpieczaniem ruchu kolejowego (m.in. monitoring, urządzenia sygnalizujące, system BMS, system CCTV, system oddymiania).

Z powyższego wynika, iż mając na uwadze brzmienie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) i b) u.p.o.l. w latach 2017-2021 obiekt Zabudowy Torów nie spełniał przesłanek do uznania go za udostępnianą licencjonowanym przewoźnikom kolejowym/przeznaczoną do przewozu infrastrukturę kolejową zwolnioną z podatku od nieruchomości.

Ad 3) Organ podatkowy w zakresie pytania trzeciego uznaje stanowisko Wnioskodawców za nieprawidłowe z podanych poniżej względów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170), w brzmieniu obowiązującym od stycznia 2022 r., zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym lub obiektu infrastruktury usługowej w rozumieniu art. 4 pkt 51 tej ustawy, w części zajętej wyłącznie do wykonywania zadań zarządcy infrastruktury, o których mowa w art. 5 ust. 1 tej ustawy, lub świadczenia usług przez operatora obiektu infrastruktury usługowej, o której mowa w ust. 2 i 3 załącznika nr 2 do tej ustawy, jeżeli ta infrastruktura kolejowa lub ten obiekt infrastruktury usługowej są udostępniane przewoźnikom kolejowym w rozumieniu art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym zgodnie z przepisami rozdziałów 6-6b tej ustawy lub wykorzystane do przewozu osób.

W myśl art 4 pkt 1) u.t.k. przez infrastrukturę kolejową należy rozumieć elementy określone w Załączniku Nr 1 do ustawy.