- Coroczne wręczenie Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza jest świętem nie tylko dla laureatów, uczelni, ich środowisk naukowych i rodzin, ale i dla miasta, bo fetuje wybitnych obywateli – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - W tym roku tak szczęśliwie się składa, że laureaci sprawiedliwie obdzielają nas dwoma dobrostanami – ciała i duszy. Dziękuję, Panowie Profesorowie, za trud Waszej pracy naukowej, która czyni nasze życia lepszym, za wychowywanie kolejnych pokoleń, bo badania nie obędą się przecież bez kontynuatorów, wreszcie za sławienie polskiej, gdańskiej nauki.
Nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe
Nagroda Naukowa przyznawana jest przez prezydenta Gdańska na wniosek dwóch kapituł, którym przewodniczą, prezes Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku (w dziedzinie nauk ścisłych oraz przyrodniczych) oraz prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych). W skład kapituły nagrody wchodzą także rektorzy państwowych wyższych uczelni w Gdańsku, przedstawiciel prezydenta Gdańska, dotychczasowi laureaci nagrody oraz przedstawiciel gdańskich niepublicznych uczelni wyższych.
Każdy z laureatów otrzymała dyplom, statuetkę Heweliusza autorstwa prof. Jana Szczypki oraz nagrodę finansową w wysokości 25 000 zł brutto. Uroczystość co roku odbywa się w okolicach rocznicy urodzin, a także śmierci astronoma, które przypadają na 28 stycznia.
Kategoria nauk ścisłych i przyrodniczych
W kategorii nauk przyrodniczych i ścisłych uhonorowany został prof. dr hab. Rafał Dziadziuszko, za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie diagnostyki, prognostyki i leczenia nowotworu płuc.
Laudację wygłosił prof. dr hab. Krzysztof Narkiewicz.
- Gdańsk i Pomorze mają powody do dumy – to tutaj kształtowała się historia i rośnie znaczenie naukowe naszego miasta. Jako środowisko medyczne cieszymy się statusem jedynej medycznej uczelni badawczej w kraju oraz wiodącego szpitala uniwersyteckiego. Ich pozycja jest nierozerwalnie związana z osiągnięciami tegorocznego Laureata Nagrody im. Jana Heweliusza – profesora Rafała Dziadziuszko, wybitnego naukowca, który wyznacza kierunki nowoczesnej terapii onkologicznej, zwłaszcza leczenia raka płuca. Profesor Dziadziuszko jest absolwentem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku i przeszedł wszystkie etapy ścieżki akademickiej, od lekarza stażysty do kierownika Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii GUMed. Profesor prowadzi badania nad skutecznością i bezpieczeństwem leków ukierunkowanych molekularnie oraz integracją radioterapii z immunoterapią. Profesor Dziadziuszko odegrał kluczową rolę w licznych towarzystwach naukowych i organizacjach badawczych, krajowych i międzynarodowych. Był konsultantem krajowym ds. radioterapii onkologicznej, członkiem Krajowej Rady ds. Onkologii i uzyskał członkostwo korespondencyjne Polskiej Akademii Umiejętności. Kierował lub współprowadził blisko 50 badań klinicznych, które znacząco wpłynęły na rozwój terapii raka płuca. Jest twórcą i koordynatorem Centrum Badań Klinicznych Wczesnych Faz GUMed-UCK – jedynego w Polsce akademickiego ośrodka badań faz wczesnych, oceniającego bezpieczeństwo i skuteczność innowacyjnych terapii. Jego droga naukowa, determinacja i pasja są wzorem dla młodszych pokoleń. To nie tylko wybitny naukowiec, ale także człowiek, który swoją misją uczynił poprawę jakości życia pacjentów onkologicznych. Serdecznie gratuluję i życzę dalszych sukcesów!
Kategoria nauk humanistycznych i społecznych
W kategorii nauk humanistycznych i społecznych Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza trafiła do prof. dr. hab. Tomasz Szkudlarek, za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie filozofii wychowania oraz konceptualizacje relacji między kulturą, polityką, tożsamością i edukacją.
Laudację wygłosił prof. dr hab. Jerzy Błażejowski, przewodniczący kapituły w kategorii nauk humanistycznych i społecznych, prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
- Zainteresowania naukowe prof. Tomasza Szkudlarka dotyczą relacji między edukacją, kulturą, podmiotowością i polityką. Interesuje się mediami postrzeganymi jako interfejs tych relacji oraz rolą dyskursu publicznego w formowaniu indywidualnych i społecznych tożsamości. Lokalnie brał udział w opracowaniu strategii: rozwoju Gdyni w zakresie polityki oświatowej oraz Pomorza – w zakresie wskazania wariantów rozwoju edukacji i kapitału społecznego w projekcie Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Dla Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku przygotował ekspertyzę dotyczącą uwarunkowań i celów strategicznych rozwoju edukacji w regionie gdańskim. Jest znakomitym dydaktykiem i uznanym autorytetem akademickim. Twórczość prof. Szkudlarka ma charakter interdyscyplinarny i łączy pedagogikę z socjologią, filozofią, psychologią, politologią i naukami o kulturze, by ukazać dynamiczny obraz przemian w obszarze współczesnej edukacji. Konstruuje On teoretyczne konceptualizacje rzeczywistości, które stanowią punkt wyjścia do formowania i weryfikowania hipotez badawczych. Jego monografie, publikacje i prezentacje stanowią bogate kompendium wiedzy ze wspomnianych wyżej obszarów oraz dostarczają unikatowego wglądu we współczesne konstrukcje edukacji i tożsamości w kontekście dokonujących się przemian społecznych. Jak podsumowuje swoją opinię Profesor Zbyszko Melosik, z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. „Profesor Tomasz Szkudlarek jest jedną z najwybitniejszych postaci pedagogiki polskiej ostatnich dekad. Jego wkład w rozwój współczesnej polskiej refleksji edukacyjnej jest powszechnie uznawany, a pozycja w środowisku pedagogów polskich (i nie tylko) bardzo wysoka i niepodważalna. Wiele książek Jego autorstwa weszło do kanonu polskiej literatury z zakresu nauk pedagogicznych, a każda Jego publikacja stanowi intelektualne wydarzenie”.
Biogramy laureatów
Prof. dr hab. Rafał Dziadziuszko - profesor medycyny, specjalista w dziedzinie onkologii klinicznej oraz radioterapii onkologicznej, kierownik Kliniki Onkologii i Radioterapii i Centrum Badań Klinicznych Wczesnych Faz Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Autor i współautor ponad 400 doniesień naukowych oraz podręczników i publikacji o zasięgu międzynarodowym, o liczbie cytowań około 13.400, wskaźniku oddziaływania ponad 2.000 i indeksie Hirscha wartości 55 (Scopus, styczeń 2025). W latach 2005 – 2007 odbył stypendium naukowe w Uniwersytecie Colorado w Denver, pracując nad czynnikami predykcyjnymi korzyści klinicznej z leczenia inhibitorami receptora dla naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR) u chorych na raka płuca.
Główny badacz lub współbadacz w blisko 70 badaniach klinicznych, głównie w niedrobnokomórkowym i drobnokomórkowym raku płuca, w wyniku których zarejestrowano wiele nowych leków przeciwnowotworowych. Twórca i koordynator medyczny Ośrodka oraz Centrum Badań Klinicznych Wczesnych Faz GUMed-UCK. W latach 2013-2018 konsultant krajowy w dziedzinie radioterapii onkologicznej, obecnie członek Krajowej Rady ds. Onkologii Ministerstwa Zdrowia. Wieloletni redaktor i recenzent wiodących czasopism onkologicznych, m. in. Journal of Thoracic Oncology. Współautor 4 patentów, promotor 4 zakończonych i 2 obecnie realizowanych przewodów doktorskich. Zapraszany jako wykładowca i ekspert na największe kongresy o światowym zasięgu. Niejednokrotnie nagradzany w kraju i za granicą – laureat nagrody Heine H. Hansena w dziedzinie onkologii, nagrody Jamesa D. Coxa za zasługi w dziedzinie radioterapii raka płuca, nagrody Europejskiej Organizacji do Badań nad Rakiem (EORTC) za najlepsze akademickie badanie kliniczne oraz wielu innych wyróżnień.
Aktywny członek prestiżowych gremiów i towarzystw naukowych, m. in. Academia Europaea, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Radioterapii Onkologicznej, Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO), Europejskiego Towarzystwa Radioterapii Onkologicznej (ESTRO), Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO), Europejskiego Towarzystwa do Badań nad Rakiem (EORTC), czy Międzynarodowego Stowarzyszenia do Badań nad Rakiem Płuca (IASLC). Ceniony wykładowca akademicki.
Prof. dr hab. Tomasz Szkudlarek – pedagog, profesor nauk humanistycznych, emerytowany profesor Uniwersytetu Gdańskiego. Absolwent pedagogiki na UG, doktorat obronił w 1990 r., habilitację uzyskał w 1994 r., a tytuł profesora w 2000 r. Doktor honoris causa Linköping University w Szwecji.
Specjalizuje się w teorii i filozofii edukacji, bada relacje między edukacją, kulturą i polityką. Jego zainteresowania obejmują teorię krytyczną, pedagogikę postmodernistyczną, studia nad mediami i teorię postkolonialną. W początkowym okresie pracy naukowej uczestniczył w seminariach teoretycznych prowadzonych przez Zbigniewa Kwiecińskiego w PAN w Toruniu, gdzie rozwijał refleksję nad teorią krytyczną w kontekście polskich przemian społecznych. Współpracował z uczelniami w Polsce i za granicą, m.in. w USA, Szwecji, Norwegii i Nowej Zelandii. Był visiting scholar w Miami University (USA) oraz profesorem wizytującym w Linköping University, University West i NLA University College.
Autor licznych publikacji naukowych, w tym 17 książek i ponad 100 artykułów. Był także autorem koncepcji programowej i kierownikiem Studiów Doktoranckich w zakresie Pedagogiki i Nauk o Polityce na Wydziale Nauk Społecznych UG. Przez wiele lat współpracował z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, kierując Międzywydziałowym Instytutem Nauk o Sztuce i prowadząc zajęcia w Szkole Doktorskiej ASP. Równolegle zajmuje się rysunkiem i malarstwem. Współpracował m.in. z Marią Mendel, Zbyszko Melosikiem i Tonym F. Carusi. Kierował międzynarodowymi projektami badawczymi, współtworzył metodologię badań łączącą fenomenografię z analizą dyskursu. Wypromował 23 doktorów w Polsce oraz współpromował doktoraty za granicą. Równolegle, przez całe życie zajmuje się rysunkiem i malarstwem.