Urodził się 5 lipca 1921 r. w rodzinie chłopskiej w Kraju Stawropolskim. Po ukończeniu szkoły średniej w 1939 r. wstąpił do szkoły oficerskiej w Groznym na Kaukazie. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej awansowany do stopnia porucznika-lejtnanta, skierowany został do służby w dywizji pancernej. Walczył w 1941 r. pod Moskwą, 1942/43 w rejonie Stalingradu. Od 1943 r. major. W 1944 roku brał udział w operacjach wojskowych na Białorusi.
W styczniu 1945 r. jako szef sztabu 66 gwardyjskiej brygady pancernej w składzie II Frontu Białoruskiego marszałka K.Rokossowskiego walczył na terenie północnego Mazowsza, Warmii i Mazur. W końcu marca jego brygada wzięła udział w wyzwoleniu Gdańska walcząc w rejonie Orunii i dworca towarowego przy ul. Toruńskiej. Uczestniczył też w operacji berlińskiej. W 1953 r. jako pułkownik ukończył Akademię Wojenną im. M.Frunze w Moskwie. Studia kontynuował w Akademii Sztabu Generalnego. W 1958 r. otrzymał pierwszy stopień generalski. Dowodził wojskami Kijowskiego Okręgu Wojskowego, a w latach 1969-1971 Grupą Wojsk Radzieckich w Niemczech. Od 1971 roku Szef Sztabu Generalnego i wiceminister obrony ZSRR. Na przełomie 1976 i 1977 r. otrzymał stopień marszałka. Został jednocześnie naczelnym dowódcą wojsk Układu Warszawskiego, pełniąc tę funkcję do jego rozwiązania z dniem l lipca 1991 r. Potem czasowo był w dyspozycji ministerstwa obrony Rosji, następnie przeszedł w stan spoczynku. W latach 1980-1981 kierował przygotowaniami wojsk do ewentualnej interwencji państw Układu w Polsce, gdzie system komunistyczny zagrożony był przez ruch solidarnościowy.
Z inicjatywy najwyższych władz politycznych Polski, 19 lutego 1977 r. Miejska Rada Narodowa w Gdańsku na specjalnej sesji nadała mu tytuł Honorowego Obywatela. Uroczystość jego nadania potwierdzona dyplomem, odbyła się 21 lutego w salach Ratusza Głównego Miasta. W obecności kierownictwa ministerstwa obrony, władz wojewódzkich i miejskich dyplom wręczył I sekretarz KW PZPR w Gdańsku Tadeusz Fiszbach, który w swym wystąpieniu podkreślił, że jest to symbol podziękowania za udział marszałka w wyzwoleniu Gdańska spod hitlerowskiej okupacji. Potem marszałek zwiedził Gdańsk i Gdynię oraz złożył kwiaty pod Pomnikiem Bohaterów Westerplatte. W następnych latach przy okazji pobytu w Polsce, kilkakrotnie przybywał jeszcze do Gdańska.
Akt nadania honorowego obywatelstwa przez Radę Miasta Gdańska. |