Do wyłącznych uprawnień Rady należą między innymi:
- uchwalanie statutu miasta,
- ustalanie wynagrodzenia prezydenta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
- powoływanie i odwoływanie skarbnika miasta - na wniosek prezydenta,
- uchwalanie budżetu miasta, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nie udzielenia absolutorium z tego tytułu,
- uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- uchwalanie programów gospodarczych,
- podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach,
- podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych miasta, przekraczających zakres zwykłego zarządu.
Rada wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących w głosowaniu tajnym. Zadaniem Przewodniczącego Rady jest organizowanie prac rady, prowadzenie obrad oraz reprezentowanie Rady na zewnątrz.
Rada powołuje stałe komisje problemowe, które odpowiadają za poszczególne dziedziny życia w mieście. Obecnie w radzie działa 12 komisji stałych.
Obrady sesji zwyczajnych Rady Miasta Gdańska odbywają się zazwyczaj w ostatni czwartek miesiąca o godzinie 9.00 w Sali Obrad w Nowym Ratuszu przy ul. Wały Jagiellońskie 1. Obrady sesji są jawne i każdy z mieszkańców może je obserwować z balkonu, na ekranie telewizora plazmowego w holu Nowego Ratusza lub jako transmisję na żywo na stronie gdansk.pl, gdzie są tłumaczone także na język migowy.
Informacje o programie sesji można otrzymać w Nowym Ratuszu oraz są one zamieszczane w internecie na stronach Biuletynu informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Gdańsku www.bip.gdansk.pl
Między sesjami pracują komisje problemowe rady.