Medale Św. Wojciecha i księcia Mściwoja II wręczone

Wystrzałem z feluki* rozpoczęła się uroczysta sesja Rady Miasta Gdańska poświęcona wręczeniu medali Św. Wojciecha i Księcia Mściwoja II. Sesja odbyła się  w poniedziałek 15 czerwca w Dworze Artusa.

Jak mówił Bogdan Oleszek, przewodniczący Rady Miasta Gdańska, medale wręczane dziś laureatom są tylko drobnym wyrazem naszego dla nich uznania i wdzięczności Gdańska. Ich działania wybiegają bowiem daleko poza granicę naszego miasta. - Kapituła medali ma przywilej mówienia o ludziach dobrze - mówił prof. Jerzy Młynarczyk, Mistrz Kapituły – dodając, że w tegorocznych laudacjach przeważała pochwała wartości.

Wśród laureatów, znaleźli się ludzie działający na polu sztuki, polityki, edukacji i gospodarki. Będący inicjatorami wielu działań popularyzujących i promujących Gdańsk w sposób szczególny. Postacie, których osiągnięcia, twórczość, indywidualność i wkład dla budowy tożsamości Gdańska i jego kultury są nie do przecenienia.   

Za wybitne zasługi dla naszego miasta oraz za rozsławianie jego imienia w kraju i na świecie:

 Medal św. Wojciecha otrzymali:

Dr ANDRZEJ DRZYCIMSKI to historyk, polityk, działacz opozycji, dziennikarz i wykładowca. Doktorat obronił na podstawie pracy „Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku 1920–1933”. Pracował w Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej, Muzeum Stutthof, Instytucie Bałtyckim, w „Słowie Powszechnym”, „Wrocławskim Tygodnikiem Katolickim”, W sierpniu 1980 roku dziennikarz w czasie całego strajku w Stoczni Gdańskiej, współpracował z NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym internowany w Strzebielinku. Od 1990 rzecznik prasowy Lecha Wałęsy jako przewodniczącego NZSS „Solidarność”, następnie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Do 1994 roku minister w jego kancelarii. Założyciel Fundacji św. Wojciecha w Gnieźnie. Wykładowca zagadnień medialnego przekazu i roli mediów we współczesnym świecie.

Medal św. Wojciecha - za całość działalności społecznej, naukowej i publicystycznej, a szczególnie za dwutomową monografię Westerplatte „Reduta w budowie 1926-1939” i „Reduta wojenna 1939”– ukoronowanie wieloletnich badań Autora, przywracające godność  i sens bohaterskiej Obronie Westerplatte.

 Prof. JERZY LIMON, to polski anglista, literaturoznawca, pisarz, tłumacz i teatrolog, profesor nauk humanistycznych, inicjator i dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Jako wykładowca akademicki związany z Uniwersytetem Gdańskim, gdzie został kierownikiem Zakładu Historii Literatury i Kultury Brytyjskiej UG.

Jest autorem wielu książek, artykułów i recenzji, drukowanych w Polsce, Wielkiej Brytanii („Shakespeare Survey”), Niemczech i Stanach Zjednoczonych („Shakespeare Quarterly”). Jest fundatorem i prezesem Fundacji Theatrum Gedanense, która powstała w 1990 roku w celu odbudowy teatru szekspirowskiego w Gdańsku. Fundacja zapoczątkowała także organizację Międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego. W 2011 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2014 za działalność na rzecz Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego otrzymał Order Imperium Brytyjskiego w stopniu oficera.

Medal św. Wojciecha - za wytrwałe i konsekwentne kultywowanie i rozwijanie gdańskich tradycji teatralnych i za stworzenie w Gdańsku ważnego w skali światowej centrum szekspirowskiego.

 Dr inż. arch. WOJCIECH TARGOWSKI to absolwent i wykładowca Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej oraz współwłaściciel pracowni FORT. Jest laureatem licznych nagród, wyróżnień, w tym szeregu w konkursach architektonicznych. Jako główny autor koncepcji i generalny projektant jest też autorem wielu realizacji w różnych dziedzinach architektury w Trójmieście m.in. osiedle Leśna Polana uhonorowane Złotym Wiertłem 2007, GCH Manhattan, śródmiejskiej galerii handlowej wyróżniony w Konkursie Nagroda Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz  budynku Europejskiego Centrum Solidarności. Monumentalna, bryła ECS stała się rozpoznawalna w pejzażu Gdańska. Oryginalna bryła i materiały nawiązują do industrialnego pejzażu stoczni, w której narodziła się Solidarność.

Medal św. Wojciecha - za wyróżniającą się twórczość architektoniczną, a zwłaszcza za projekt Europejskiego Centrum Solidarności.

 Medal Księcia Mściwoja II otrzymali:

 OLGA KRZYŻANOWSKA to harcerka, lekarz oraz wybitna działaczka społeczna i polityczna. Jest absolwentką gdańskiej Akademii Medycznej, lekarzem specjalistą chorób wewnętrznych i medycyny przemysłowej. W czasie niemieckiej okupacji żołnierz Szarych Szeregów. Odznaczona Krzyżem Walecznych. Pracowała w Szpitalu Powiatowym w Pucku, w Szpitalu Wojewódzkim w Gdańsku oraz w gdańskiej AM. Kierowała poradnią chorób zawodowych Wojewódzkiej Przychodni Przemysłowej w Gdańsku. Od września 1980 w „Solidarności”, od 1981 w Krajowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "S" Pracowników Służby Zdrowia. W latach 1989-2001 posłanka na sejm RP I, II i III kadencji z list Komitetu Obywatelskiego, Unii Demokratycznej i Unii Wolności. W latach 1989-1991 i 1993-1997 była wicemarszałkiem Sejmu. W latach 1990-1993 delegatka polskiego Parlamentu do Rady Europy. W roku 2001 została wybrana na senatora RP z okręgu gdańskiego. Od 2005 jest prezesem Zarządu Stowarzyszenia Pamięci Narodowej. Jest członkiem rady Fundacji Batorego.

Medal Księcia Mściwoja II - za wieloletnią wybitną działalność w „Solidarności”, Sejmie i Senacie RP, w której wyróżniała się prawością i dbałością o dobro Polski i Gdańska, zwłaszcza w dziedzinie zdrowia i polityki społecznej.

 Prof. WŁODZIMIERZ ŁAJMING to artysta malarz i rysownik, absolwent gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (Akademia Sztuk Pięknych) na Wydziale Malarstwa. Był hospitantem Królewskiej Akademii Sztuki w Kopenhadze, a także dziekanem Wydziału Malarstwa, Rzeźby i Grafiki oraz prorektorem gdańskiej ASP.  W okresie 1988–1991 kierował Katedrą Malarstwa i Rysunku. W czasach studenckich był współtwórcą teatru Co To. Często powtarzającym się symbolem w malarstwie Łajminga jest motyw zamykającej horyzont góry, jak również uchylone bramy, proste drzwi i wrota. Wielokrotnie nagradzany, miał około 20 wystaw indywidualnych, uczestniczył w ponad 50 zbiorowych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeów Narodowych w Gdańsku i Szczecinie, w Muzeach Okręgowych w Lęborku i Słupsku, w Muzeum Historyczno-Etnograficznym w Chojnicach, Muzeum w Wieliczce i w siedzibie Fundacji Malarstwa Polskiego w Lesku, a także w licznych kolekcjach prywatnych. Jest członkiem Instytutu Kaszubskiego.

Medal Księcia Mściwoja II - za całokształt działalności artystycznej, pedagogicznej i społecznej, w tym za stworzenie w latach studenckich nowatorskiego, dziś zapomnianego teatrzyku Co To.

 ROBERT PEPLIŃSKI i (pośmiertnie) ELŻBIETA SZCZODROWSKA-PELPLIŃSKA.

Śp. Elżbieta i Robert małżeństwo Państwa Peplińskich, to wybitni gdańscy artyści rzeźbiarze oraz działacze społeczni i pedagodzy. Znani są przede wszystkim jako współtwórcy Pomnika Poległych Stoczniowców, którego dolne partie zdobią płaskorzeźby ze stali nierdzewnej przedstawiające życie stoczniowców. Należy podkreślić, że  Robert Pepliński większość prac wykonał wspólnie ze swoją żoną Elżbietą Szczodrowską-Peplińską. Byli też twórcami wielu dzieł sakralnych, w tym znacznej części wyposażenia, rzeźb i drzwi  Bazyliki Św. Brygidy w Gdańsku, a także wystroju wnętrz w kościele pw. Św. Franciszka z Asyżu w Gdańsku Siedlcach i kościele pw. Św. Andrzeja Boboli we Wrzeszczu. Państwo Peplińscy w okresie stanu wojennego zaangażowali się także bardzo w działalność charytatywną dla Polski. Ich dzieła były sprzedawane za granicą, a środki z nich były przekazywane organizacjom tej pomocy potrzebującym. Mieli wiele wystaw w kraju i za granicą.

 Medal Księcia Mściwoja II - za wyróżniające się dzieła sztuki i wystrój wnętrz gdańskich kościołów, m.in. kościoła św. Brygidy, a także za elementy pomnika i placu Solidarności.

Sesję uświetniła CAPPELLA GEDANENSIS pod dyrekcją Aliny Kowalskiej-Pińczak, która wykonała m.in fragment Kantaty na urodziny króla Augusta „Raduj się Gdańsku” Johanna Baltazara Freisslicha, oraz poloneza Kleofasa Ogińskiego "Pożegnanie Ojczyzny".

 Mariusz Feliński Biuro Rady Miasta Gdańska

------------------

 Obydwa medale są honorowymi odznaczeniami Rady Miasta Gdańska przyznawanymi za wybitne zasługi na rzecz miasta. Wykonane w srebrze medale otrzymują osoby prywatne, instytucje bądź organizacje, których działania przyczyniły się do rozsławienia imienia Gdańska zarówno w regionie, kraju jak i na świecie. Kapituła nagradza osoby, które podejmują wszelkie publicznie pożyteczne inicjatywy. Oba medale otrzymują osoby wyróżniające się poprzez swoją pracę bądź zainteresowania, które swoim działaniem wyrastają ponad przeciętność. Działania dostrzegane i nagradzane przez Kapitułę dotyczą wszystkich dziedzin życia: kultury, nauki, służby zdrowia, gospodarki.
Dodatkowo medalem św. Wojciecha nagradzani są ludzie, którzy pracują na rzecz współpracy i pojednania między narodami oraz wyróżniają się działając na rzecz tolerancji i dialogu między przedstawicielami różnych wyznań i religii. Medal św. Wojciecha przyznawany jest osobom, które swym działaniem i pracą przekraczają granice regionów i państw.

Oba medale przyznaje dziewięcioosobowa Kapituła powoływana na 4 lata przez Radę Miasta Gdańska. Regulamin przyznawania medali określa, iż każdego roku Kapituła może przyznać maksymalnie 6 medali św. Wojciecha oraz 12 medali księcia Mściwoja II. Pierwsze medale Rada Miasta Gdańska przyznała w 1997 r.

 

 * - Wystrzał z feluki w roku 1579 na cześć zwycięstwa Stefana Batorego pod Pskowem był jednym z pierwszych salutów, jakim w Gdańsku czczono wielkie wydarzenia. W ten sposób uczczono też elekcję Zygmunta III na króla Polski oraz wizyty w mieście znakomitych gości jak królowie czy następcy tronu. Współcześnie salut z feluki towarzyszy pobytowi ważnych gości we Dworze Artusa. Armata na dziobie galery zwanej feluką odpalana jest na cześć Honorowych Obywateli Miasta Gdańska i podczas wręczania medali  Św. Wojciecha i księcia Mściwoja II.


 

 

 

Metryczka publikacji