Ryszard Kukliński

Powierzchnie magazynowe
Urodził się w 1930 r. w Warszawie w rodzinie robotniczej. Ojciec, uczestnik ruchu oporu, zginął w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Po wojnie wraz z matką zamieszkał we Wrocławiu, gdzie ukończył wieczorowe gimnazjum. W 1947 r. wstąpił do szkoły oficerskiej piechoty. Po jej ukończeniu w 1950 r. w stopniu porucznika służył w różnych jednostkach Wojska Polskiego. 1963 r. - absolwent Akademii Sztabu Generalnego w Warszawie. Jej dyplom otworzył mu drogę do kierowniczych stanowisk w wojsku.

W latach 1967-68 członek Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Wietnamie. Potem w kierownictwie Ministerstwa Obrony. W 1972 r. w czasie rejsu jachtowego do Europy Zachodniej zaoferował chęć współpracy z wywiadem amerykańskim /CIA/. Propozycja została przyjęta. Do 1981 r. przekazał stronie amerykańskiej ponad 30.000 dokumentów dotyczących stanu armii jak i zamierzeń wojskowych Polski oraz Układu Warszawskiego. Ukończenie w 1976 r. Akademii Sił Zbrojnych ZSRR w Moskwie zapewniło mu awans do stopnia pułkownika i etat w ścisłym kierownictwie polskiego Sztabu Generalnego. W czasie podróży swoim jachtem po Europie przekazywał najtajniejsze dokumenty Układu Warszawskiego wywiadowi amerykańskiemu. Jak sam wielokrotnie podkreślał, czynił to z pobudek ideowych, honorowo. W Polsce bowiem zajmowane wysokie stanowiska w wojsku zapewnia mu i jego rodzinie dostatnie życie. W latach 1980-81 przekazał na zachód wiele materiałów dotyczących przygotowań do wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.

Namierzony przez polski kontrwywiad, 7 listopada 1981 r. wraz z rodziną został przerzucony przez granicę do Europy Zachodniej. Zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie przez wiele lat był doradcą Pentagonu /ministerstwa obrony USA/. W Polsce, 23 maja 1984 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał go zaocznie na karę śmierci za zdradę Ojczyzny i konfiskatę mienia. Na mocy amnestii z 1990 r. wyrok złagodzono do 25 lat więzienia. Dopiero 17 września r. 1997 r. pułkownik został zrehabilitowany i uniewinniony.

19 marca 1998 r. r. Rada Miasta nadała mu tytuł Honorowego Obywatela Gdańska. Uroczyste wręczenie dyplomu odbyło się w czasie specjalnej sesji Rady w Dworze Artusa 3 maja 1998 r. Po jego wręczeniu przez władze miasta, laureat, w nawiązaniu do Gdańska jako kolebki Solidarności, powiedział: "chwała Wam gdańszczanie za to, że jako pierwsi potrafiliście przekroczyć próg nadzieli". W czasie pobytu w Gdańsku pułkownikowi zwrócono zarekwirowany po 1981 r. jacht oraz obrazy pochodzące z jego warszawskiego mieszkania, które ze względu na swoją tematykę były w depozycie w Centralnym Muzeum Morskim. Do dziś dla wielu Polaków osoba pułkownika Ryszarda Kuklińskiego jest postacią kontrowersyjną.

Ryszard Kukliński zmarł 11 lutego 2004 r. w Waszyngtonie.


opracował: dr Mirosław Gliński
Metryczka publikacji